Μνήμη θανάτου

 

 

 

 

 

 

έργο Κωνσταντίνου Ξενόπουλου

Σε παλιότερες εποχές, όταν οι Χριστιανοί βρίσκονταν πλησιέστερα στις παγανιστικές τους ρίζες και στη φοβερή και συνταρακτική εμπειρία της μεταστροφής τους, μιλούσαν για το θάνατο ως μια γέννηση στην αιώνια ζωή. Δεν τον αντιλαμβάνονταν ως τέλος, ως μια έσχατη ήττα, αλλά ως μια αρχή. Θεωρούσαν τη ζωή ως άνοδο προς την αιωνιότητα και το θάνατο ως την πύλη που ανοίγει και μας αφήνει να εισέλθουμε σ’ αυτήν. Αυτό μάλιστα εξηγεί και το γιατί, τόσο συχνά, οι πρώτοι Χριστιανοί συνήθιζαν να υπενθυμίζουν ο ένας στον άλλο το θάνατο με φράσεις όπως «έχε μνήμη θανάτου», ενώ στις ευχές που μας άφησε ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ως πολύτιμη κληρονομιά υπάρχει μια αίτηση, με την οποία ζητούμε από τον Θεό να μας δώσει «μνήμη θανάτου».

Όταν αναφέρονται αυτές οι λέξεις στον σύγχρονο άνθρωπο, η αντίδρασή του είναι συνήθως η απόρριψη και η αποστροφή. Μήπως σημαίνουν αυτές οι λέξεις ότι θα πρέπει να θυμόμαστε πως ο θάνατος είναι σαν τη Δαμόκλειο σπάθη, που κρέμεται από μια τρίχα πάνω από τα κεφάλια μας και πως, ανά πάσα στιγμή, μπορεί το συμπόσιο της ζωής να τερματιστεί τραγικά; Σημαίνουν μήπως πως oποτεδήποτε βρούμε μια χαρά, θα πρέπει αμέσως να συνειδητοποιούμε ότι αυτή θα έχει ένα τέλος; Πρέπει μήπως να επιθυμούμε να συσκοτίζεται το φως κάθε μέρας με το φόβο ενός επικείμενου θανάτου; Όχι, δεν αισθάνονταν έτσι οι πρώτοι Χριστιανοί. Aυτό που αισθάνονταν είναι ότι ο θάνατος αποτελεί μια αποφασιστική στιγμή, όταν όσα μπορούμε να κάνουμε πάνω στη γη φθάνουν σ’ένα τέλος. Πρέπει λοιπόν να βιαστούμε να επιτύχουμε πάνω στη γη όσα μπορούμε να επιτύχουμε. Η μνήμη του θανάτου αποτελεί, κατά έναν παράδοξο τρόπο, ένα σκοπό για να επιτύχουμε στη ζωή, για να γίνουμε το αληθινό πρόσωπο που κληθήκαμε από τον Θεό να γίνουμε, για να πλησιάσουμε όσο περισσότερο μπορούμε αυτό που ο απόστολος Παύλος αποκαλεί «μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού», για να γίνουμε όσο το δυνατόν καλύτερα μια απαραμόρφωτη εικόνα του Θεού.

Ο απόστολος Παύλος σε μία από τις επιστολές του λέει ότι πρέπει να βιαστούμε να ζήσουμε, επειδή ο χρόνος είναι απατηλός. Ζούμε όλες τις μέρες της ζωής μας σαν να γράφουμε βιαστικά, απρόσεχτα, ένα πρόχειρο γραφτό που μια μέρα θα καθαρογραφεί. Είναι σαν να ετοιμαζόμαστε να κτίσουμε και μαζεύουμε όλα τα χρειώδη που αργότερα θα οργανωθούν σε ομορφιά, αρμονία και νόημα. Ζούμε μ’ αυτό τον τρόπο, χρόνο με το χρόνο, δίχως να ολοκληρώνουμε ή να τελειοποιούμε αυτά που μπορούμε να κάνουμε, επειδή έχουμε καιρό μπροστά μας. Λέμε στον εαυτό μας: αργότερα θα κάνω κάτι, αυτό μπορεί να γίνει αργότερα, κάποια μέρα θα κάνω το καθαρογράψιμο. Αλλά τα χρόνια περνούν και δεν κάνουμε τίποτε.

Αυτό συμβαίνει όχι μόνο επειδή πλησιάζει ο θάνατος, αλλά επειδή σε κάθε περίοδο της ζωής μας δεν έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε όσα η προηγούμενη περίοδος μας έχει επιτρέψει να κάνουμε. Δεν μπορούμε να επιτύχουμε μια όμορφη και γεμάτη νεότητα κατά την περίοδο της ωριμότητας, όπως δεν μπορούμε, σε μεγάλη ηλικία, να αποκαλύψουμε στον Θεό και στον κόσμο αυτό που πιθανώς θα ήμασταν στα χρόνια της ωριμότητας. Υπάρχει ο κατάλληλος καιρός για όλα τα πράγματα, αλλά, μόλις περάσει, δεν είναι πλέον δυνατόν να γίνουν αυτά.

Ο Βίκτωρ Ουγκώ έλεγε ότι υπάρχει φωτιά στα μάτια των νέων, αλλά θα έπρεπε να υπάρχει και φως στα μάτια των γερόντων. Ο καιρός της δυνατής φωτιάς περνά, ο καιρός του φωτός πλησιάζει, αλλά όταν έλθει ο καιρός για να γίνουμε φως, δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε αυτά τα πράγματα που έπρεπε να είχαν γίνει την εποχή που ήμασταν φωτιά. Ο χρόνος είναι απατηλός. Όταν μας λένε ότι πρέπει να θυμόμαστε το θάνατο, δεν είναι για να μας δώσουν φόβο για τή ζωή, αλλά για να μας κάνουν να ζήσουμε με όλη την ένταση που θα είχαμε αν συνειδητοποιούσαμε ότι κάθε στιγμή είναι μόνο η στιγμή πού κατέχουμε, και ότι η κάθε στιγμή της ζωής πρέπει να είναι τέλεια: μας υποδεικνύεται όχι το βάθος αλλά η κορυφή του κύματος, όχι μια ήττα αλλά ένας θρίαμβος. Έτσι, η μνήμη θανάτου φαίνεται ότι είναι η μόνη δύναμη που κάνει τελικά τη ζωή έντονη.

Εκείνοι που είχαν την ευκαιρία να ζήσουν για κάποια περίοδο μ’ έναν ετοιμοθάνατο, μ’ ένα πρόσωπο που γνωρίζει τον ερχομό του θανάτου, και έχουν συνειδητοποιήσει κι αυτοί αυτό το γεγονός, θα πρέπει να κατανοήσουν το τι μπορεί να σημαίνει για μια σχέση η παρουσία του θανάτου. Σημαίνει πως κάθε λέξη οφείλει να περιλαμβάνει όλο το σεβασμό, όλη την ομορφιά, όλη την αρμονία και την αγάπη που πιθανώς να βρισκόταν σε κατάσταση νάρκης σ’ αυτήν τη σχέση. Σημαίνει ότι δεν υπάρχει τίποτε το ασήμαντο, επειδή όσο ασήμαντο κι αν είναι κάτι, μπορεί να γίνει είτε έκφραση αγάπης ή ακόμη και άρνησή της.

Αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό, επειδή χρωματίζει όλη μας τη στάση απέναντι στο θάνατο. Μπορεί να τη μετατρέψει σε μεγάλη πρόκληση, σε κάτι που θα μας επιτρέψει να αναπτυχθούμε στο πλήρες μέτρο της ηλικίας και στο να προσπαθούμε συνεχώς να είμαστε όλα όσα μπορούμε να γίνουμε, χωρίς ελπίδα να βελτιωθούμε αργότερα αν δεν φροντίσουμε να είμαστε σωστοί από σήμερα.

Andrew Walker – Κώστας Καρράς (επιμ.), Ζωντανή Ορθοδοξία στον σύγχρονο κόσμο, μτφρ Ιωσήφ Ροηλίδης, εκδ. Εστία, Αθήνα 2001.

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου εδώ.

http://www.myriobiblos.gr/

 

Η αδελφότητα των Θωμάδων στο Άγιον Όρος

Στην Μικρά αγία Άννα ένα ακόμη ησυχαστήριο έχει την παράδοσή του. Είναι η αδελφότητα των Θωμάδων. Τα ησυχαστήρια εκεί ψηλά είναι λίγα, σαν αετοφωλιές. Και μέσα σ’ αυτά οι πατέρες χρόνια τώρα δημιουργούν και ψάλλουν.

Θυμούμαι μαθητής ακόμη που τους άκουγα να ψάλλουν σε αγρυπνίες. Άλλοι μαθητές ήταν θαυμαστές των «Δανιηλαίων» από τα Κατουνάκια, άλλοι των «Γερασιμαίων», άλλοι των «Θωμάδων», κλπ. Όλοι τους όμως με το πανέμορφο αγιορείτικο ύφος.

Άλλα χρόνια τότε για τους μαθητές της Αθωνιάδος. Θεωρούσαμε μεγάλη τιμή αν σε κάποια αγρυπνία κρατούσαμε τα μουσικά βιβλία για να ψάλλουν οι προαναφερθέντες πατέρες.

Το ησυχαστήριο της αδελφότητος των Θωμάδων κτίσθηκε το 1890, από τον γέροντα Κυπριανό, δίπλα σε μια προϋπάρχουσα καλύβη. Ο ναός εορτάζει την πρώτη Κυριακή μετά το Πάσχα, την Ψηλάφιση του αγίου αποστόλου Θωμά.

Κοντά στον γέροντα Κυπριανό, ήλθε από την Κωνσταντινούπολη ο ιερομόναχος πατήρ Παρθένιος, ο οποίος ήταν αργυροχόος.

Γύρω στα 1930, ήλθε στο ησυχαστήριο ο πατήρ Κυπριανός ο β΄ με επταμελή συνοδεία και συνέχισαν την αργυροχοΐα. Από την περίοδο αυτή αρχίζει ουσιαστικά το εργόχειρο, που παρέλαβαν από τον ιερομόναχο Παρθένιο, να γίνεται γνωστό στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Αμερική, Ευρώπη κ.α.).

Πολλοί ναοί και ιερές Μονές έχουν έργα των χειρών τους, κανδήλες, θυμιατήρια και άλλα ιερά σκεύη.

Σήμερα γέροντας του ησυχαστηρίου είναι ο πατήρ Κυπριανός ο γ΄ και μαζί με τον πατέρα Θωμά, τους ιερομονάχους Παύλο και Φίλιππο και τον μοναχό Θεολόγο, μεγαλουργούν εκεί ψηλά στην έρημο της Μικράς αγίας Άννης.

 

 

 

 

 

 

ο π. Θωμάς

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ο π. Θωμάς, έργο Κωνσταντίνου Ξενόπουλου (Μολύβι σε χαρτί)

Κωνσταντίνος Ξενόπουλος

Απόσπασμα από το βιβλίο “Ταξιδεύοντας με την τέχνη στον Άθωνα”

Το βιβλίο μπορείτε να το βρείτε εδώ.

Σεμινάριο αγιογραφίας με τον Κωνσταντίνο Ξενόπουλο

Με στόχο τη σπουδή στο σύστημα της βυζαντινής ζωγραφικής και στις εικαστικές μεθόδους εικονογραφίας, ολοκληρώθηκε το 3ο σεμινάριο αγιογραφίας με τίτλο: «Ξενόπουλος διδάσκει…», που διοργάνωσε η εταιρεία Artionrate. Πρόκειται για μια προσπάθεια ανάδειξης της βυζαντινής ζωγραφικής με τα τεχνικά χαρακτηριστικά της, την ευρυθμία, και την λειτουργία της στο χώρο του χριστιανικού ναού.

 

 

 

 

 

 

Tη διδασκαλία των σεμιναρίων πραγματοποίησε ο καταξιωμένος εικονογράφος Κωνσταντίνος Ξενόπουλος, Άρχοντας Αγιογράφος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας,  ο οποίος μετέφερε στους συμμετέχοντες όψεις του αγιορειτικού τρόπου εικονογράφησης. Οι μαθητές οι οποίοι είχαν δοκιμαστεί στα προηγούμενα σεμινάρια στο σχέδιο, πέρασαν στη παρούσα φάση στην τεχνική της αγιογράφισης των ρούχων και των προσώπων. Σημείο εκκίνησης και πρότυπο εικόνας του σεμιναρίου ήταν το πρόσωπο Αρχαγγέλου Γαβριήλ, από την φορητή εικόνα του Ευαγγελισμού της Παναγίας της Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα και για τους προχωρημένους το πρόσωπο του Ευαγγελιστή Ματθαίου από εικόνα του Διονυσίου εκ Φουρνά, που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Καρακάλλου.

 

 

 

 

 

 

Με υπομονή και επιμονή δάσκαλος και μαθητές ανταποκρίθηκαν στις υψηλές απαιτήσεις του σεμιναρίου και κατάφεραν με επιτυχία να εκπληρώσουν τους σκοπούς του. Δείγμα της προσπάθειας αποτελεί η τελική έκθεση των έργων. Μια από τις βασικές συμβουλές του Κωνσταντίνου Ξενόπουλου ήταν   ”ο κάθε μαθητής, με την ολοκλήρωση της ζωγραφικής ενότητας που του έχει ανατεθεί να πραγματοποιεί «δοκιμές – προσπάθειες» σε κάποιο μπλοκ ή άλλη επιφάνεια ώστε το αποτέλεσμα της επόμενης διδακτικής μεθόδου που θα κληθεί να αναπαράγει να είναι σίγουρα υψηλότερο”. Σημαντική ήταν η συμβολή των δύο βοηθών του Κωνσταντίνου Ξενόπουλου, Χρυσόστομου Ξενόπουλου και Σοφίας Γιαννόγλου, οι οποίοι προσέφεραν την βοήθειά τους στους συμμετέχοντες, ενθαρρύνοντας την προσπάθεια για την εικαστική ολοκλήρωση των έργων.

 

 

 

 

 

 

Το επόμενο σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στις 9, 10 και 11 Οκτωβρίου του 2015 στο συνεδριακό κέντρο Νικόλαος Γερμανός της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης . Εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στο email: marketing@artionrate.com και στο τηλ: 0030 2310456020.

Βασίλειος Χάδος

http://www.pemptousia.gr/

Σεμινάρια Αγιογραφίας στην Φιλανδία, στην πόλη Lammi

Στο Ορθόδοξο Ίδρυμα Πνευματικής Κληρονομιάς Πάντων των εν Ασκήσει Διαλαμψάντων Αγίων Πατέρων του Αγίου Όρους [Kaikkien Athosvuoren Pyhien Perintösäätiö] που βρίσκεται στην πόλη Lammi της Φιλανδίας, πραγματοποιούνται τα τελευταία 2 χρόνια σεμινάρια αγιογραφίας απο τον δάσκαλο Κωνσταντίνο Ξενόπουλο, Άρχοντα αγιογράφο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας. Δεν είναι πρώτη φορά που ο Κωνσταντίνος Ξενόπουλος βρίσκεται στο εξωτερικό, μιας και για σειρά ετών, παραδίδει μαθήματα αγιογραφίας σε χώρες της Ευρώπης, όπως την Αυστρία, τη Φιλανδία, τη Σουηδία και αλλού.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Πρόκειται για ένα Ίδρυμα που στόχο έχει να γνωστοποιήσει τους ασκητές του Αγίου Όρους και την κληρονομιά τους, να εμβαθύνει στη γνώση της Ορθόδοξης σκέψης και πίστεως και να προωθήσει το μοναχισμό στη Φιλανδία. Στόχος των μελών του Ιδρύματος είναι να δημιουργήσουν στο μέλλον μία μονή με δύο διαφορετικά μοναστήρια, ένα ανδρικό και ένα γυναικείο, όπου να παραμείνει ζωντανή η παράδοση του Αγίου Όρους. Στους χώρους του ιδρύματος φιλοξενούνται εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι, ζώντας καθημερινά ένα καθαρά βιωματικό ορθόδοξο τελετουργικό.

Από τις 17 έως τις 22-9-2015 λαμβάνει χώρα το τέταρτο κατά σειρά σεμινάριο, με τη συμμετοχή 12 μαθητών. Ορισμένοι από αυτούς ασχολούνται για πρώτη φορά με τη αγιογραφία, ενώ άλλοι έχουν εντρυφήσει για πολλά χρόνια στη Ρωσική τεχνοτροπία, που είναι πιο διαδεδομένη στην Φιλανδία λόγω της κοντινής απόστασης και των πολλών επιρροών από τη Ρωσία. Εκτός από αυτούς που αισθάνθηκαν την ανάγκη να διδαχτούν τώρα για πρώτη φορά τη Βυζαντινή τεχνοτροπία υπάρχουν και εκείνη οι μαθητές που ασχολούνται για αρκετά χρόνια με αυτήν και έχουν παρακολουθήσει πολλά από τα σεμινάρια του κ. Κωνσταντίνου Ξενόπουλου.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Οι αρχάριοι διδάχτηκαν την αγιορείτικη τεχνική μέσα από την αγιογράφηση της εικόνας της Παναγίας Άξιον Εστί ενώ αυτοί που γνώρισαν για πρώτη φορά τη Βυζαντινή τεχνοτροπία ολοκλήρωσαν την εικόνα του Ευαγγελισμού. Οι έμπειροι διδάχτηκαν την τεχνική που αναπτύχθηκε στο μεταίχμιο της Κομνήνειας και της Παλαιολόγειας περιόδου μέσα από την αγιογράφηση της εικόνας του Αγίου Βασιλείου και του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου.

Τα μαθήματα αγιογραφίας γίνονται σε ομαδικά τμήματα αλλά ο κάθε μαθητής έχει υπό την προσωπική διδασκαλία του κ. Ξενοπουλου, την δυνατότητα να ολοκληρώσει το έργο αγιογραφίας που πραγαματοποιεί. Συνεπικουρούμενος από τη βοηθό του Σοφία Γιαννόγλου, ο κ. Ξενόπουλος εργάζεται φιλοτεχνώντας ένα ξεχωριστό έργο δίπλα στον κάθε μαθητή καθοδηγώντας και ολοκληρώνοντας έτσι μαζί τους τις εικόνες βήμα βήμα.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Η ηγουμένη Ορθόδοξου Μοναστηριού αφιερώνει στον κ. Ξενόπουλο, βιβλίο για τον Άγιο Παΐσιο, το οποίο στο εξώφυλλό του κοσμείται από έργο του ιδίου.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Η θαυματουργή δράση του Ταξιάρχου Μιχαήλ

Η εικόνα του Αρχαγγέλου βρίσκεται σε κουβούκλιο, θρόνο, όπως τον ονομάζουν οι κάτοικοι του χωριού, αριστερά του Ναού. Έχει διαστάσεις 0,865 μ. με 0,585 μ. και είναι ντυμένη με ασημένιο πουκάμισο.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(Κατά πάσα πιθανότητα η θαυματουργή εικόνα του Αγίου Ταξιάρχου προέρχεται από την Ιερά και σεβάσμια Μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους, μετόχι της οποίας ήταν η περιοχή που βρίσκεται σήμερα το χωριό). Στο κάτω μέρος του φορέματος υπάρχει η επιγραφή θαυματουργή εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, με ημερομηνία, 1872.

Το ασημένιο φόρεμα φτιάχτηκε από προσφορές των πιστών στη Ρωσία. Το ιστορικό του πουκαμίσου, όπως ονομάζεται, της εικόνας, έχει ως εξής:

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι Τούρκοι έκαναν επιδρομή στο χωριό. Οι κάτοικοι στην προσπάθειά τους να σωθούν, εγκατέλειψαν το χωριό παίρνοντας μαζί τους τη θαυματουργή εικόνα του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Καθώς οι Τούρκοι κόντευαν να πιάσουν τους φυγάδες, αυτός που κρατούσε την εικόνα, την έκρυψε σε κάποια μικρή σπηλιά στην περιοχή που ονομάζεται Αρκουδόλακας. Οι Τούρκοι ανακάλυψαν την Ιερή εικόνα και προσπάθησαν να την πυρπολήσουν. Όμως, ώ του θαύματος! Η εικόνα απομακρύνθηκε από τη φωτιά, έπεσε μέσα στο ποτάμι που περνούσε από εκεί και στάθηκε όρθια μέσα στο νερό. Οι κάτοικοι όταν επέστρεψαν από τη φυγή, βρήκαν τη θαυματουργή εικόνα και την τοποθέτησαν στη θέση της, πίσω στο Ναό. Με την πρώτη ευκαιρία συγκέντρωσαν χρήματα και έφτιαξαν το φόρεμα του Ταξιάρχου για να καλυφθούν οι φθορές από την πυρπόληση. Σύμφωνα με την Ορθοδοξία μας, μαρτυρούνται πλήθος θαυμάτων, με τη μεσιτεία του Αγίου Αρχαγγέλου, μερικά από τα οποία θα αναφέρουμε στη συνέχεια προς ωφέλεια των ευσεβών χριστιανών.

Ο άρχοντας αγιογράφος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας Κωνσταντίνος Ξενόπουλος έχει ιστορήσει εντός του Ιερού Ναού του Ταξιάρχη Μιχαήλ μερικά από τα θαύματα που έχουν καταγραφεί στα βιβλία. Κάποια από αυτά είναι πρόσφατα και κάποια άλλα είναι παλαιότερα καθώς ο Ταξιάρχης πρεσβεύει και προστατεύει ενεργά εδώ και χρόνια τους ανθρώπους που επικαλούνται την βοήθειά του. Ο άρχοντας αγιογράφος απέδωσε τα συμβάντα αυτά σε ύφος λαϊκότροπο βυζαντινό. Παρακάτω θα βρείτε τις φωτογραφίες απο τις απεικονίσεις των θαυμάτων και λίγα λόγια γι αυτά.

 

 

 

 

 

• Από το χωριό της Κ. της Χαλκιδικής, κάποια οικογένεια είχε ένα παιδί το οποίο αρρώστησε βαριά, δεν μιλούσε και η κατάστασή του επιδεινωνόταν. Ένα βράδυ, η μητέρα του είδε σε όνειρο ένα Ναό και μια φωνή να την καλεί να φέρει το παιδί της στο χωριό Ταξιάρχης. Η μητέρα με την ελπίδα στη καρδιά, πήρε το παιδί και ξεκίνησε να το φέρει στο χωριό.

Όταν έφτασε και αντίκρυσε την Εκκλησία, κατάλαβε ότι ήταν αυτή που είχε δει στο όνειρό της. Το παιδί θεραπεύτηκε εντελώς και σε ανάμνηση αυτού του θαύματος, μεγαλώνοντας, έβαζε κάθε χρόνο ένα λεωφορείο από το μέρος που καταγόταν και έρχονταν να προσκυνήσουν τον Άγιο Ταξιάρχη. (Η παράδοση αυτή συνεχίζεται μέχρι και σήμερα). Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το όνομα του παιδιού που θεραπεύτηκε ήταν Μιχάλης.

 

 

 

 

 

• Κάποιο παλικάρι από το χωριό Γ. της Χαλκιδικής, έπαθε ένα ατύχημα με το αυτοκίνητό του, αρκετά σοβαρό.

Το αυτοκίνητο έπαθε μεγάλη ζημιά και το παιδί έμεινε αναίσθητο και αβοήθητο για πολύ ώρα, επειδή το μέρος που είχε πέσει δεν ήταν εμφανές από το δρόμο.

Δυό αμάξια που έτυχε να περάσουν από εκεί και να το δουν, το βοήθησαν και το μετέφεραν στο νοσοκομείο. Το παλικάρι, ενώ ήταν ακόμη αναίσθητο και χωρίς να έχει έρθει ποτέ στο χωριό μας, καθώς το μετέφεραν στο νοσοκομείο, μέσα στο παραμιλητό του, έλεγε συνέχεια Ταξιάρχης – Ταξιαρχών, σαν να συζητούσε με κάποιον.

Μετά από λίγο καιρό το παιδί έγινε εντελώς καλά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ονόματα των ανθρώπων που τον βοήθησαν ήταν Άγγελος και Μιχάλης. Μετά τη σωτηρία του παλικαριού, οι γονείς του συγκλονισμένοι ήρθαν στο Ναό και πρόσφεραν μια γενναία δωρεά και μας διηγήθηκαν το περιστατικό το οποίο και καταγράψαμε.

 

 

 

 

 

• Την εποχή που οι Βούλγαροι μάστιζαν τις περιοχές της Μακεδονίας, στην περιοχή του Χολομώντα σκοτώθηκε ένα βουλγαρικό απόσπασμα, περίπου είκοσι ατόμων.

Ως αντίποινα, αιχμαλωτίστηκαν είκοσι νέοι από τον Ταξιάρχη και οδηγήθηκαν όλοι οι κάτοικοι στη θέση Αλώνι για να παρακολουθήσουν την παραδειγματική τιμωρία τους.

Την ώρα που ο Ιερέας διάβαζε ευχές στους ετοιμοθάνατους, ώ! του παράδοξου θαύματος, μπροστά στα μάτια όλων, το πολυβόλο που είχε ετοιμαστεί για την εκτέλεση, γύρισε προς το μέρος του αρχηγού του βουλγαρικού τάγματος και τον τραυμάτισε στα πόδια. Έκπληκτοι μπροστά στο συμβάν οι Βούλγαροι ρώτησαν τους ντόπιους ποιόν έχουν Πολιούχο στο χωριό, ελευθέρωσαν τους κρατουμένους και έφυγαν χωρίς να πειράξουν κανένα.

 

 

 

 

 

• Στην κολώνα που βρίσκεται μπροστά από το προσκυνητάρι του Αγίου Ταξιάρχη, παλαιότερα υπήρχαν αλυσίδες και χειροπέδες με τις οποίες έδεναν τους ασθενείς που έρχονταν να θεραπευτούν, όταν τους έπιανε κρίση και γίνονταν επικίνδυνοι. Τέτοια πρόσωπα έρχονταν αρκετά κάθε χρόνο και αφού παρέμεναν κάποιο διάστημα στο Ναό έφευγαν θεραπευμένα.

 

 

 

 

 

• Κυρία από τη Θεσσαλονίκη, η οποία επισκέφτηκε το Ναό μας, το έτος 2006, εργαζόμενη στο Υπουργείο ….. και η οποία επώνυμα μας κατέθεσε την Θεϊκή παρέμβαση του Αρχαγγέλου στη ζωή της, μας ανέφερε ότι πριν λίγο καιρό φίλοι της από το χωριό Γαλάτιστα της Χαλκιδικής την έφεραν στο Ταξιάρχη για προσκύνημα, επειδή είχε παρουσιαστεί όγκος στο αυτί της και έπρεπε να κάνει εγχείρηση. Παρακάλεσε τον Αρχάγγελο κλαίγοντας να αφαιρέσει με το σπαθί του τον όγκο και στις εξετάσεις που έκανε πριν την επέμβαση, ο όγκος είχε εξαφανιστεί «λες και τον είχαν κόψει με μαχαίρι», είπαν οι γιατροί. Για περισσότερη σιγουριά επισκέφτηκε και Νοσοκομείο στην Αγγλία, όπου και εκεί της είπαν ότι δεν υπήρχε πια όγκος.

 

 

 

 

 

• Μέσα στο μήνα Μάϊο του 2006, επισκέφτηκε το χωριό μας ζευγάρι από το χωριό Άγιος Νικόλαος Χαλκιδικής και μας διηγήθηκε ότι ενώ ο σύζυγος ετοιμάζονταν να κάνει εγχείρηση, παρουσιάστηκε ο Αρχάγγελος στον ύπνο του και του είπε ότι δεν έχει να φοβάται τίποτα και η εγχείρηση θα έχει επιτυχία. Τους κάλεσε να προσκυνήσουν στο χωριό μας την Εικόνα του Αγίου. Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι το ζευγάρι αυτό πρώτη φορά επισκέπτονταν το χωριό μας.

Από το βιβλίο του Αρχιμανδρίτου Μάξιμου Ντουρμά, Ιερός Ναός Αγίου Αρχαγγέλου, Ταξιάρχης (Χολομώντα Χαλκιδικής)

 

 

 

 

 

Οι αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ διασώζουσι τον παίδα εκ του πνιγμού της θαλάσσης. Θάλασσα και μέσον αυτής καΐκι αρμενίζον και εν αυτώ τρείς μοναχοί, ο εις βαστών το τιμόνι και οι δύο έχουν μεγάλην πέτραν δεμένην εις τον λαιμόν του παιδίου και ρίπτουν αυτό εις τη θάλασσαν κατακέφαλα· και από τα δύο μέρη του παιδίου πετώμενοι οι δύο αρχάγγελοι λαμβάνουσι αυτό· έξωθεν δε της θαλάσσης μοναστήρι και εν αυτώ εκκλησία και μέσον αυτής το παιδίον κοιμώμενον, έχον την πέτραν εις τον λαιμόν του, και ο ηγούμενος του μοναστηρίου ιστάμενος πλησίον αυτού αγγίζει αυτό με ράβδον· και όπισθεν του ηγουμένου πλήθος μοναχών απορούντες και θαυμάζοντες.

Από το βιβλίο: Διονυσίου του εκ Φουρνά, Ερμηνεία της ζωγραφικής τέχνης, εκδόσεις Ερμηνεία, Άγιον Όρος.

http://www.artionrate.com/index.php/blog/arthrografia/afierwmata/1504-thaumatourgh-eikona-taksiarxou-mixahl

Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Ρητίνης Πιερίας

Στα βορειοανατολικά της Ρητίνης, επάνω σ΄ένα βραχώδες έξαρμα του βουνού, βρίσκεται κτισμένο το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου. Εκεί φτάνει κανείς, περπατώντας, σ΄ένα τέταρτο περίπου.

Ο χαμηλός λόφος μπροστά από το μοναστήρι είναι σκεπασμένος με φτελιές και για να φτάσει κάποιος σ’αυτό διασχίζει χωράφια φυτεμένα με καπνό καθώς επίσης και σταροχώραφα.

Στον εξωτερικό δυτικό τοίχο του έρημου πλέον αυτού μοναστηριού υπάρχει μια βρύση με δροσερό τρεχούμενο νερό. Επίσης λίγο πιο κάτω, στα πόδια του λόφου, βρίσκεται κρυμμένο μέσα στα πλατάνια, το αγιονέρι, μια πηγή που αναβλύζει μέσα από τη γη και χάνεται και πάλι μέσα σ΄αυτήν ένα μέτρο λίγο πιο κάτω.

Το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου είναι ένα μικρό συγκρότημα με τυπική διάταξη. Τα κελλιά και το ηγουμενείο, που είναι κτισμένα στη δυτική και νότια πλευρά, σχηματίζουν έναν σχεδόν τετράγωνο χώρο γύρω από μια αυλή, όπου βρίσκεται ο μονόχωρος ναός.
Οι φροντίδες του πατρός Δημητρίου Κραγιόπουλου, των επιτρόπων και των κατοίκων της Ρητίνης έχουν σώσει το κτίσμα και τα ιερά του κειμήλια. Οι επισκευές μάλιστα που έκανε ο πατήρ Δημήτριος δείχνουν άνθρωπο που σέβεται όχι μόνο το χώρο, αλλά και την οικοδομική παράδοση του τόπου. Με λίγα χρήματα, χωρίς καμιά οικονομική βοήθεια και επιστημονική συμβουλή, το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου αναστηλώθηκε σε αρκετά σημεία, διατηρώντας την απλότητα που είχε όσο ζούσε και ευημερούσε. Έτσι ο ιερέας από την Ρητίνη έσωσε ένα σπουδαίο ιστορικό μνημείο του 15ου αιώνος από την καταστροφή ή τον αντιαισθητικό εκσυγχρονισμό, δίχως να γνωρίζει την αρχαιολογική του σημασία.

Στο αψίδωμα πάνω από την είσοδο του μικρού ναού, διαβάζει ο προσκυνητής την επιγραφή που λέει: «Δέησις του Δούλου του Θεού Κυριάκου του Λάμπου έτει ζβ΄ινδικτιώνος ιβ΄» που σημαίνει 1495. Έτσι χρονολογείται ο ναΐσκος αλλά έτσι έχουμε και μια πρώτη γραπτή πληροφορία για την ορεινή αυτή περιοχή στα πρώτα μεταβυζαντινά χρόνια, στην σκοτεινή εποχή της πρώτης Τουρκοκρατίας.

Στην αψίδα αυτή σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση ο Τροπαιοφόρος Άγιος Γεώργιος, επάνω στο άλογό του. Αυτήν λοιπόν την παράσταση χρηματοδότησε ο Κυριάκος του Λάμπου στα 1495.

Μπροστά στο άλογό του στέκει όρθια η Βασιλοπούλα που έσωσε ο Άγιος. Το ρούχο της και το άσπρο μαντήλι της θα ενδιαφέρουν οπωσδήποτε τους μελετητές της ιστορίας της παραδοσιακής ενδυμασίας, γιατί απ΄ότι γνωρίζω η απεικόνιση αυτή είναι η παλαιότερη μαρτυρία για τις ενδυμασίες της νοτιοδυτικής Μακεδονίας.

Στο βάθος της παράστασης υπάρχουν ζωγραφισμένα τείχη. Πίσω απ΄αυτά δύο άντρες κοιτάζουν το θαύμα που συντελέσθη. Μία ακόμη μικρή αλλά ζωντανή λεπτομέρεια από τη μεταβυζαντινή αυτή τοιχογραφία είναι το όμορφο άλογο του Αγίου, που έχει μία πλούσια ουρά δεμένη δύο φορές κόμπο.

Ο ναός του μοναστηριού είναι μικρός. Είναι μια ξυλόστεγη μονόχωρος Βασιλική. Βέβαια είναι χαμηλή, σκεπασμένη με τοιχογραφίες του 17ου αιώνος.
Από ένα ύψος και πάνω οι τοιχογραφίες, δυστυχώς, έχουν ασβεστωθεί. Μη γνωρίζοντας την αξία των τοιχογραφιών κάποια γιαγιά, κάνοντας το τάμα της να ασπρίσει κάποια σημεία του ναού, έβαψε και τις τοιχογραφίες. Επίσης το τελευταίο διάστημα κάποιος κάνοντας κι αυτός ίσως το τάμα του πέρασε από τις τοιχογραφίες βερνίκι. Και στην προσπάθειά τους να κάνουν κάτι καλό, χωρίς να γνωρίζουν δυστυχώς καταστρέφουν έργα μεγάλης αξίας. Ό,τι όμως απέμεινε παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον.

Μία επιγραφή στον νότιο τοίχο γράφει: «Ανιστορίθη το παρόν προπύλαιον του Αγίου και ενδόξου μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου και αρχιερατεύοντος κυρού Ακακίου Πέτρας». Στην επιγραφή αυτή δε φαίνεται η χρονολογία, αλλά βγαίνει από το έτος που υπάρχει στο βημόθυρο, 1619. Οι επιγραφές αυτές μας δίνουν δύο χρήσιμες πληροφορίες. Η μία είναι η ακριβής χρονολόγηση του νεώτερου στρώματος της ζωγραφικής και η άλλη ότι ακόμη και τότε, στα 1619, επιβίωνε ο βυζαντινός τίτλος του Επισκόπου Πέτρας.

Η ζωγραφική στους τοίχους είναι καμωμένη με την ντόπια Βυζαντινή Παράδοση. Λιτές οι γραμμές στις πτυχές των ρούχων· στα πρόσωπα ακολουθεί όσο μπορεί τους παλαιούς τρόπους στο άπλωμα των χρημάτων. Τα έργα βέβαια είναι δίχως τη μεγάλη πνοή που αποπνέουν τα παλαιότερα έργα, αλλά είναι μέσα στη Μακεδονική αντίληψη.
Ο ζωγράφος αυτός αγνοούσε την Κρητική Σχολή και δούλευε καταπώς έμαθε. Η καταγωγή του πρέπει να ήταν από την περιοχή της Βέροιας και προφανώς εδιδάχθηκε την ζωγραφική στα μεγάλα εργαστήρια της πόλης αυτής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα από τα λαϊκά στοιχεία του ζωγράφου της Ι. Μ. Αγίου Γεωργίου Ρητίνης είναι οι δύο στρατιωτικοί Άγιοι Γεώργιος και Δημήτριος που πιάνονται ο ένας από τον ώμο του άλλου. Επίσης στο Ιερό Βήμα όπου βρίσκεται η παράσταση της Αναλήψεως του Κυρίου, παρουσιάζεται η Θεοτόκος με τα χέρια ανοικτά να κρατά το άγιο Μανδύλιο. Εδώ παρατηρεί κανείς ότι τότε, οι καλλιτέχνες αγαπούσαν τις πρωτοτυπίες.

Στο ξύλινο τέμπλο του ναού δεν υπάρχουν σήμερα οι παλαιές εικόνες. Η προσπάθεια κλοπής των εικόνων ένα χειμωνιάτικο βράδυ πριν από μερικά χρόνια, έκανε τον ιερέα να αντιληφθεί τη σημασία τους. Οι ιερόσυλοι συνελήφθησαν και οι εικόνες σώθηκαν και σήμερα φυλάσσονται, όπως μάθαμε από τον πατέρα Νικόλαο Παπανικολάου, στη μία από τις δύο εκκλησίες του χωριού. Οι εικόνες του Δωδεκάορτου χρονολογείται στα 1619.

Ο Άγιος Γεώργιος, το Μοναστήρι της Ρητίνης, είναι ένα από τα πολλά σωζόμενα μνημεία που βρίσκονται στην Πιερία αλλά και στα Πιέρια και αξίζει τον κόπο να το επισκεφτεί κανείς.

Ο άγιος Γεώργιος στην αψίδα του ναού (1495)

 

 

 

Οι άγιοι Γεώργιος και Δημήτριος πιάνονται ο ένας από τον ώμο του άλλου

 

 

 

Ο πατήρ Νικόλαος Παπανικολάου μαζί με τον κ. Θεόδωρο Τζιτζιλή, επίτροπο για χρόνια στο μοναστήρι, μπροστά στο ναό της Μονής

 

 

Κωνσταντίνου Ξενόπουλου

Πως φτιάχνουν τα κόλλυβα στο Όρος;

Στο Άγιο Όρος, μνημόσυνο ξεχωριστό δεν γίνεται στους μοναχούς αλλά για τους κεκοιμημένους. Μνημονεύονται οι Ηγούμενοι της τελευταίας 100ετίας και οι ιερείς και μοναχοί της τελευταίας 30ετίας.

Κόλλυβο γίνεται όποτε τοποθετείται στο ναό εικόνα για προσκύνηση. Το Σάββατο πάντως γίνεται οπωσδήποτε των κεκοιμημένων, εκτός αν τύχει απόδοση δεσποτικής γιορτής. Είναι ένα τσίγκινο πιατάκι με σιτάρι βρασμένο που το βάζουν κάτω από την εικόνα του Χριστού.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Το κόλλυβο της πανήγυρης απαιτεί αληθινή ζαχαροπλαστική και αγιογραφική τέχνη. Συνήθως στην επιφάνειά του αγιογραφείται ο κτήτωρ ή ο Άγιος επ΄ ονόματι του οποίου τιμάται το καθολικό, π.χ. ο Άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης στη Μεγίστη Λαύρα, ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου στην Μονή Βατοπεδίου.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Το συνηθισμένο κόλλυβο γίνεται ως εξής: Βάζουν χτυπημένο σιτάρι (συνθλίβεται) στο νερό να φουσκώσει. Το βράζουν σε κρύο νερό. Σε μισή ώρα χύνουν το νερό και βάζουν άλλο που βράζει, ώσπου το σιτάρι να γίνει τριαντάφυλλο και το ζουμί του γίνει χυλός. Προσθέτουν λίγο αλατάκι. Μετά παίρνουν το ζουμί, που γίνεται σαν ρόφημα με ζάχαρη και κανέλα. Μετά πλένουν το σιτάρι με κρύο νερό, για να φύγει η κόλλα του και το απλώνουν να στεγνώσει.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Δύο με τρεις ώρες πριν τη Θεία Λειτουργία ο διακονητής παίρνει ψιλοτριμμένο παξιμάδι και ρίχνει μια χούφτα μέσα στα κόλλυβα, για να τραβήξει την υγρασία, νάναι στεγνά. Ύστερα θα το κοσκινίσει, για να φύγει το παξιμάδι. Το σιτάρι είναι πια έτοιμο. Το στρώνει και από πάνω του στρώνει τη ζάχαρη (όχι άχνη, αλλά κρυσταλλική) και κάνει σταυρό με ζάχαρη χρωματισμένη με κανέλα. Αν θέλει, ανακατεύει προηγουμένως το σιτάρι με φουντούκι τριμμένο. Στο κόλλυβο της πανήγυρης προσθέτει τριμμένο καρύδι, μοσχοκάρφια κοπανισμένα, κύμινο. Αντί καρυδιού σε μερικά μοναστήρια βάζουν καβουρδισμένα φουντούκια τριμμένα (τους αφαιρούνται οι φλούδες) κι αντί για μοσχοκάρφια κανέλα.

Για τις αγιογραφίες στην επιφάνεια του κόλλυβου παίρνουν την ξύλινη άκρη ψιλού πινέλου ζωγραφικής και πατούν το σχέδιο πάνω στη ζάχαρη από το ανθίβολο. Με τον τρόπο αυτό γεμίζουν τα ρούχα, το πρόσωπο, τα μαλλιά με ζάχαρη διαφόρων χρωμάτων.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Το συνηθισμένο κόλλυβο είναι το καθημερινό γλύκισμα των μοναχών της Ορθοδοξίας στα κοινόβια, το οποίο μοιράζεται στην Τράπεζα στο τέλος. Οι Ρώσοι συνηθίζουν στο Άγιον Όρος να κάνουν το κόλλυβο όχι με σιτάρι, αλλά με ρύζι, όπως στη Ρωσία. Ο Σμυρνάκης σημειώνει ότι αυτό γίνεται τόσο στη Μονή Αγίου Παντελεήμονος όσο και στις ρωσικές σκήτες και κελλιά.

http://www.artionrate.com/index.php/blog/arthrografia/agioreitikh-zwh/954-kollyva-monaxoi

Ο Κωνσταντίνος Ξενόπουλος αγιογραφεί την μορφή του αγίου στην επιφάνεια του κόλλυβου χρησιμοποιώντας πινέλο και ανθίβολο.

Ο Κων/νος Ξενόπουλος γεννήθηκε στο Στρυμονικό Σερρών το 1959. Σπούδασε στην Αθωνιάδα Εκκλησιαστική Ακαδημία. Την αγιογραφία διδάχθηκε στο Άγιον Όρος κοντά στους Ιωάννη Βράνο και Ιερομόναχο Δαμασκηνό (Ροδάκη). Αποφοίτησε αριστούχος το 1979 και στη συνέχεια διετέλεσε καθηγητής αγιογραφίας στην Αθωνιάδα για τέσσερα χρόνια. Το 1990 ιδρύει και διευθύνει έως και σήμερα την Καραπιπέρειο Σχολή Βυζαντινής Αγιογραφίας στην Κατερίνη.

Αρχιμανδρίτης Παρθένιος – Καθηγούμενος Ιεράς Μονής Αγίου Παύλου, Αγίου Όρους

 

 

 

 

 

 

 

Έργο Κωνσταντίνου Ξενόπουλου 

 

«Ποτέ δεν θα σταματήσουν και ποτέ δεν σταματούν τα θαύματα. Αν αναφέρω μόνο τα θαύματα που η Μεγαλόχαρη έκανε, θα έπρεπε να γράψω χιλιάδες τόμους…»

Ο Γέροντας Παρθένιος εδώ και 41 χρόνια είναι ηγούμενος στην μονή την οποία εχτισε τον 10ο αιώνα ο Αγ.Παύλος ο Ξηροποταμινός. Στο μοναστήρι μπήκε ως δόκιμος στα 21 του χρόνια. Τώρα είναι γνωστός και αγαπητός όχι μόνο στο Άγιον Όρος αλλά σε ολόκληρη την Ελλάδα, έχοντας πολλά πνευματικά τέκνα.

Ο π.Παρθένιος έχει μείνει ένας ανθρωπος της προσευχής , της ταπείνωσης και της σιωπής, σαν ένας γέροντας της παλιάς εποχής.

 

Ο Ιερός Ναός Αγίας Αικατερίνης (Νεκροταφειακός) και οι εικόνες του

Ο ναός της Αγίας Αικατερίνης είναι ο πρώτος και παλαιότερος κοιμητηριακός ναός της πόλης της Κατερίνης, η οποία πριν το 1929 ήταν ακόμη μία μικρή κώμη συγκροτημένη σε Κοινότητα, μέχρι μάλιστα τα τέλη του 19ου αι. και τις αρχές του 20ου δεν αποτελούσε καν έδρα της Επισκοπής Κίτρους. Οι επίσκοποι Κίτρους έδρευαν μέχρι τότε στον ιστορικό Κολινδρό.

Από το 1904 αναλαμβάνει τα αρχιερατικά του καθήκοντα, με έδρα πλέον την Κατερίνη, ο επίσκοπος Παρθένιος (Βαρδάκας), ο οποίος στο γνωστό ιστορικό-γεωγραφικό του δοκίμιο με τίτλο «Περιγραφή κυρίως εννέα ετών…» μας πληροφορεί για τους ναούς που βρήκε στην Κατερίνη: «Εκ φύσεως και ανατροφής ευλαβείς και φιλόθρησκοι άνθρωποι οι χριστιανοί κάτοικοι της Αικατερίνης, διετήρησαν και διατηρούσιν αξιοπρεπώς τους δύο ιερούς Ναούς της πόλεως, τον της Θείας Αναλήψεως και τον της Αγίας Αικατερίνης… και το εν Αγία Αικατερίνη Νεκροταφείον της Κοινότητος δι΄ασβεστοκτίστου λιθίνης περιοχής ολόκληρον προ ολίγων ετών περιέκλεισαν και τον ιερόν τούτον Ναόν λαμπρώς επεσκεύασαν…» όπου βγαίνει το συμπέρασμα ότι ο ναός οικοδομήθηκε μάλλον κατά το β΄μισό του 19ου αι.

Πρόκειται για μια μονόχωρη βασιλική, όχι μεγάλων διαστάσεων, που εσωτερικά χωρίζεται σε τρία κλίτη από δύο σειρές κιόνων. Νάρθηκας δεν υπάρχει και ούτε μπορεί να γίνει λόγος για σημαντικό τέμπλο, οι εικόνες όμως που βρίσκονται πάνω σ΄αυτό είναι ιδιαίτερης ομορφιάς και αξίας και κυμαίνονται ανάμεσα στα έτη 1831 και 1887.
Το τέμπλο δεξιά και αριστερά της Ωραίας Πύλης κοσμείται από έξι (6) εικόνες (εκτός των δύο βημοθύρων με ολόσωμους τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ).

ΔΕΞΙΑ έχουμε:

Τον Κύριο ένθρονο με ανοιχτό ευαγγέλιο και ευλογούντα (αργυρά: φωτοστέφανο σφυρήλατο, χέρια, πόδια) Χείρ Σταυράκη Μαργαρίτου εκ Κολακιάς / Αφιέρωμα Γεωργίου Δημητρίου τ΄Αθανασίου (εικ. 1).

 

 

 

 

 

 

Εικ. 1

Τον Ιω. Πρόδρομο ιστάμενο με αργυρό φωτοστέφανο και επιγραφή: Δια Δεήσεως και Δαπάνης του ελαχίστου δούλου του Θεού Τέγου Πόδα και των τέκνων αυτού. Δια χειρός Δημητρίου χ: 3΄: εκ Κολακιάς 1863 (εικ. 2).

 

 

 

 

 

Εικ. 2

 

Τον Άγιο Αθανάσιο ένθρονο με Αρχιερατικό Σάκκο και ανοιχτό ευαγγέλιο «Είπεν ο Κύριος· Ούτω λαμψάτω το φως ημών… τον πατέρα υμών τον εν τοις ουρανοίς» και επιγραφή: «Δια συνδρομής των δούλων του θεού πούλιου αθανασίου λιόλιου: θεοχάρη βασιλίου κυπαρίσει 1864» χείρ σταυράκη μαργαρίτου (εικ. 3).

 

 

 

 

 

 

Εικ. 3

Τους Άγ. Κων/νο και Ελένη με Χριστό άνωθεν, ευλογούντα και κρατούντα ευαγγέλιο (1831) (εικ. 4).

 

 

 

 

 

Εικ. 4

Τον Άγ. Γεώργιο με σκηνές του μαρτυρίου του και επιγραφή: «Άγιε Μεγαλομάρτυς του Χριστού Γεώργιε πρέσβευε υπέρ του δούλου του Θεού Γεωργίου Διαμαντή 1831 εκ κώμης Κατερίνης» (εικ. 5).

 

 

 

 

 

 

Εικ. 5

 

ΒΗΜΟΘΥΡΟ ΔΕΞΙΟ με τον Άρχοντα Γαβριήλ ιστάμενο (λαϊκής τέχνης) (άνευ χρονολογικής ενδείξεως)

Τους Αγ. Αναργύρους Κοσμά και Δαμιανό (με αργυρά τα δεξιά τους χέρια) με Χριστό άνωθεν, ευλογούντα και με τα δύο του χέρια (1831) (εικ. 6).

 

 

 

 

 

Εικ. 6

 

ΑΡΙΣΤΕΡΑ της Ωραίας Πύλης έχουμε:

Την Παναγία ένθρονη και Βρεφοκρατούσα («Η Μήτηρ Θεού / Η πάντων χαρά») (εικ. 7).

 

 

 

 

 

 

Εικ. 7

 

Αργυρά: τα 2 φωτοστέφανα και τα χέρια και πόδια της Παναγίας

«Αφιέρωμα ιωάννου κωνσταντίνου φτεργιότης 1864 δια χειρός σταυράκη μαργαρίτη»
Την Αγία Αικατερίνη ένθρονη με σκηνές του βίου και του μαρτυρίου της (φωτοστέφανο και χέρια: αργυρά) «Αφιέρωμα αθανασίου Πα: Γεωργίου εκ λιβάδη. χείρ σταυράκη μαργαρίτου εκ Κολακιάς» (εικ. 8).

 

 

 

 

 

Εικ. 8

Την Ανάληψη του Χριστού (αργυρά: φωτοστέφανα Παναγίας – Χριστού, δεξί χέρι Απ. Πέτρου) «Αφιέρωμα Γεωργίου αθανασίου υιοί του Δήμου εκ χωρίου λιβάδη 1864. Δια χειρός σταυράκη μαργαρίτου εκ Κολακιάς» (εικ. 9).

 

 

 

 

 

 

Εικ. 9

Τους Άγ. Αθανάσιο και Άγ. Νικόλαο, ιστάμενους, ευλογούντας, με ευαγγέλια κλειστά (ο α΄με σάκκο, ο β΄με φελώνιο) και Χριστό άνωθεν ευλογούντα (εικ. 10).

 

 

 

 

 

Εικ. 10

«Δέησις….. αστερίου, αθανασίου κ’ Γεωργίου των αυτού αδελφών εκ κώμης Κατερίνη» 1831.

Τους Άγ. Ελευθέριο και Άγ. Χαραλάμπη, ιστάμενους, ευλογούντας, με ευαγγέλια κλειστά και Χριστό άνωθεν ευλογούντα (1831) (εικ. 11).

 

 

 

 

 

 

Εικ. 11

ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΒΗΜΟΘΥΡΟ: Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ να φονεύει κάτω απ΄τα πόδια του τον ανθρωπόμορφο δαίμονα και κάτω δεξιά «ο θάνατος του αμαρτωλού» (Ιδικός μου είσαι ω φιλάργυρε) (1887) (εικ. 12).

 

 

 

 

 

Εικ. 12

Τον Άγ. Δημήτριο έφιππο (με αργυρό, σκαλιστό φωτοστέφανο) (εικ. 13).

 

 

 

 

 

 

Εικ. 13

«Δέησις του δούλου του Θεού Τέγου Πόδα κ΄των τέκνων. Χείρ Δημητρίου Χ: σταμάτη εκ Κολακιάς 1863»

Συμπερασματικά έχουμε στο τέμπλο:

5 εικόνες του 1831
2 εικόνες του 1863 (δημητρίου Χ΄σταμάτη εκ Κολακιάς)
5 εικόνες του 1864 (σταυράκη μαργαρίτου εκ Κολακιάς)
1 εικόνα του 1887 – ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΒΗΜΟΘΥΡΟ

Επίσης σε δεύτερη σειρά, πάνω απ΄τις μεγάλες εικόνες έχουμε 35 μικρές εικόνες πολύ φθαρμένες και μαυρισμένες απ΄το χρόνο και την καπνίλα και γι΄αυτό σχεδόν μη αναγνωρίσιμες. Πάνω απ΄αυτές βρίσκεται μεγάλος Εσταυρωμένος πάνω σε δύο δράκοντες ανάμεσα στην Παναγία και τον Ιω. Ευαγγελιστή (εικ. 14).

 

 

 

 

 

Εικ. 14

Τέλος, στο δεξιό προσκυνητάρι του ναού υπάρχει μεγάλη φορητή εικόνα του Αγ. Διονυσίου του εν Ολύμπω με Χριστό άνωθεν αριστερά ευλογούντα (αργυρά: φωτοστέφανο αγίου σκαλιστό και χέρια αγίου). Η αφιερωματική επιγραφή βρίσκεται στο πάνω μέρος της εικόνας, είναι δυσανάγνωστη και αναφέρει την «κώμη Λιτοχώρου» και χρονολογία (1831) (εικ. 15).

 

 

 

 

 

 

Εικ. 15

Από τα παραπάνω μπορούμε να υποθέσουμε ότι ο ναός της Αγ. Αικατερίνης, σε προγενέστερη μορφή του, ίσως να χτίστηκε ακόμη και κατά το α΄μισό του 19ου αι.

ΚΩΝ/ΝΟΥ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ

+ ΠΑΠΑ ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΑΪΔΗΣ (1925-2009)

Ο μακαριστός παπα – Γιάννης Καλαΐδης . Έργο Κωνσταντίνου Ξενόπουλου

Φιλοτεχνημένο με αυγοτέμπερα σε μουσαμά το έργο αυτό το ζήτησε από τον άρχοντα αγιογράφο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας ένας ιερέας που γνώρισε προσωπικά τον παπα Γιάννη. Έτσι η προσωπογραφία του σεβαστού ιερέα που τόσο ενέπνευσε τις ψυχές που βρέθηκαν κοντά του ολοκληρώθηκε με σεβασμό και αγάπη από τον αγιογράφο Κωνσταντίνο Ξενόπουλο.

Ένας Ιερέας με «μειωμένα» προσόντα – Ποίημα ανέκδοτο για τον πατέρα Ιωάννη

Ένας Ιερέας «μειωμένων» προσόντων
πλήν δεν ομιλεί εις ώτα μη ακουόντων
όπως μίλησε ένα πρωί και σ’ εμάς
σαν ένας άλλος Πατροκοσμάς

Στο Νεοχώρι που βρίσκεται στο Μπέλλες
όπου και τ’ άγρια άλογα δίχως σέλλες
εκεί ο παπα-Γιάννης έχτισε το σπιτικό του
δίπλα στο ναό του Αγίου Ραφαήλ, τον Άγιο του.

Κόσμος συρρέει από κάθε γωνιά της Ελλάδος
όχι μόνο για να μάθει τη λήξη της «Αποφράδος»
κυρίως για να επικοινωνήσει μ’ ένα Άγιο του Θεού
το χαρακτηριστικό γνώρισμα του ρωμέϊκου λαού.

Γεμάτος από του Αγίου Πνέυματος τη χάρη
με την ταπείνωση εμποδίζει το Θεό να του την πάρει
ένας άλλος γέρων Παϊσιος στην εποχή μας
με τέτοιους ενισχύει ο Χριστός την απαντοχή μας.

Είθε η Παναγιά να τον προστατεύει για πολλά χρόνια
διότι έχουμε ανάγκη από τέτοια του Θεού «αηδόνια»
επειδή αυτά διαλαλούν τη «μέλλουσα πόλη»
σ’ εμάς δίνουν την καρδιά τους όλη.

Όπως την έδωσε και στην παρέα μου εκείνο το πρωινό
ας είν’ καλά ο Κώστας που με πήγε να τον ιδώ
τώρα πια έχει ταραχτεί η ρότα
από το Μπέλλες κατέρχονται τα φώτα.

Από έναν αγράμματο και απλούν ιερέα
μαθαίνει κανείς τα της πίστεως σπουδαία
τούτο το θαύμα γίνεται μόνο στο δικό μας τόπο
και προέρχεται από το δικό μας της ρωμιοσύνης τρόπο.

Ο Λέων – Α. Ιωαννίδης